قهوه یکی از انواع نوشیدنی‌های گرم و پرطرفدار است که عطر آن همیشه خاطره برانگیز است. نوشیدنی‌های بر پایه قهوه، انواع دمنوش‌ها و چای‌ها هیچ وقت طرفداران خود را از دست نمی‌دهند. اگر تا به حال از دستگاه اسپرسو ساز، موکاپات، قهوه ساز و سایر محصولاتی از این دسته را استفاده کرده باشید، می‌دانید که تمام آن‌ها لوازم جانبی و مصرفی خاص خود را دارند که برای شروع به فعالیت، این دستگاه‌ها نیازمند این تجهیزات هستند. این تجهیزات خاص در هر دستگاهی، موجب می‌شود که در نهایت یک نوشیدنی با ترکیب ایده‌آل داشته باشید.
بطور کل زمانی که از انواع لوازم جانبی و مصرفی نوشیدنی سازها حرف می‌زنیم، گزینه‌های زیادی پیش روی‌مان قرار می‌گیرند؛ که یکی از این لوازم‌های جانبی، بسکت یا سبد قهوه است. البته به بسکت قهوه، بسکت پرتافیلتر نیز می‌گویند.
اما بسکت قهوه چیست و چه کاربردی دارد؟ بسکت قهوه، مربوط به کدام قطعه قهوه ساز می‌شود و بر روی کدام قطعه سوار می‌شود؟ به چند مدل دسته‌بندی می‌شود و چه انواعی دارد؟ چه مدل آن کاربردی‌تر است؟ در ادامه این مقاله با ما همراه باشید تا بیشتر با بسکت قهوه، انواع آن و سایر ویژگی‌های این قطعه بیشتر آشنا شوید. برای مشاهده، بررسی و خرید قهوه ساز و انواع کپسول قهوه می‌توانید به صفحه مربوطه در سایت سان راپ مراجعه فرمایید.
معرفی بسکت قهوه
به ظرفی که درون پرتافیلتر دستگاه اسپرسوساز یا قهوه ساز قرار می‌گیرد و سپس داخل این ظرف را از پودر قهوه پر می‌کنیم تا برایمان عمل عصاره‌گیری را انجام دهد، بسکت یا سبد قهوه می‌گوییم. این ظرف که با عنوان بسکت قهوه می‌شناسیم، انواع مختلفی دارد یا به عبارتی دیگر گنجایش‌های متفاوتی دارد که اصطلاحا انواع این گنجایش‌ها را تک کاپ (سینگل)، دو کاپ (دبل) و سه کاپ و کور (بدون خروجی) می‌نامند. امروزه این قطعه در انواع وزن‌ها، استانداردها و انواع مدل‌های متناسب با تمام دستگاه‌های قهوه ساز صنعتی و نیمه صنعتی دارای هر سایز پرتافیلتر در بازار موجود است.
اولین و موثرترین رکن آماده‌سازی یک اسپرسو فوق العاده، میزان صحیح قهوه‌ای است که در بسکت فیلتر جهت عصاره‌گیری می‌ریزید. سبد یا بسکت فیلتر یکی از ابزارهایی است که در انواع آسیاب قهوه دوزر دار و بدون دوزر استفاده می‌شود. بطور کل آسیاب‌های دوزر دار، آسیاب‌هایی هستند که محفظه‌ای مخصوص دارند که دانه‌های قهوه را بعد از اینکه آسیاب شدند، درون آن محفظه نگه‌داری می‌کند، ولی در آسیاب‌های بدون دوزر، قهوه ساییده شده مورد نیاز به صورت مستقیم از خروجی آسیاب به سمت پورتا فیلتر روانه می‌شود و بر اساس زمان تعریف شده شما قهوه آسیاب شده را درون این جایگاه می‌ریزد.
بسکت پرتافیلتر چیست؟
قطعه پرتافیلتر خود شامل چندین بخش است که عبارتند از: دسته، بسکت، حلقه‌ها (خروجی‌های پرتافیلتر) و فشار سنج. بنابراین بسکت قهوه به تنهایی درون دستگاه قهوه ساز کارایی خاصی ندارد تا زمانی که درون این قطعه قرار بگیرد، سپس به راحتی می‌توانید دانه‌های قهوه آسیاب‌شده را داخل بسکت پرتافیلتر بریزید و در نهایت پرتافیلتر را در جایگاه خاص اسپرسوساز قرار دهید.
عملکرد پرتافیلتر را بدین ترتیب می‌توان شرح داد که دانه‌های قهوه آسیاب شده تحت فشار شدیدی از آب قرار می‌گیرند که توسط دستگاه اسپرسوساز بر روی آن‌ها پاشیده می‌شود، سپس در مراحل بعد عصاره قهوه به همراه کرما از دستگاه خارج می‌شود.
شما می‌توانید به راحتی بسکت درون پرتافیلتر را پس از مصرف قهوه تمیز کنید؛ بدین ترتیب که این بسکت قهوه را از درون پرتافیلتر خارج کرده و سپس می‌توانید آن را شستشو دهید. در انتهای قطعه پرتافیلتر صفحه‌ای مشبک وجود دارد که دارای روزنه‌هایی با قطر خاصی است. کارایی این روزنه‌ها بدین ترتیب است که باید آب را از خود عبور دهند؛ اما در عین حال، پودر قهوه را در خود نگه‌دارند.
چندین نکته مهم در انتخاب انواع بسکت قهوه
بطور کل، درگذشته از دو مقدار متعارف عصاره‌گیری در دنیای قهوه‌های اسپرسو که با دو سبد فیلتر معروف یعنی بسکت اسپرسو تک کاپ (سینگل) و بسکت اسپرسو دو کاپ (دبل) شناخته‌شده بودند، عصاره گرفته می‌شد. بسکت فیلتر نیز یکی از اجزای مختلف دستگاه اسپرسو است. امروزه هنوز هم در کنار بسیاری از ماشین‌های اسپرسو، به خصوص انواع دستگاه‌های خانگی و نیمه صنعتی، بسکت قهوه تک جداره و دوجداره عرضه می‌گردد. در ادامه با ما همراه باشید تا بیشتر با بسکت قهوه و انواع این قطعه جانبی آشنا شوید.
-
توجه به میزان غلظت قهوه
بطور کل انتظار داریم یک بسکت تک کاپ یا سینگل، به اندازه نصف دابل اسپرسو به ما قهوه‌ای بدهد که همان طعم دابل اسپرسو را داشته باشد، در حالی که این چنین نیست. در اکثر مواقع باید هنگام استفاده از بسکت سینگل، دوز بیشتری از قهوه را استفاده کرد یا اندازه آسیاب قهوه را ریزتر کرد تا نوشیدنی‌تان طعم قابل قبولی داشته باشد؛ اما این را هم در نظر داشته باشید که اگر از دوز بیشتری از قهوه استفاده کنید، مقدار بیشتری از قهوه به هدر میرود.
از سوی دیگر اگر بسکت سینگل به قهوه ریزتری نیاز داشته باشد، باید آسیابی هم نیز جداگانه برای آن تعبیه گردد. البته که این موارد بیشتر در مورد کافی‌شاپ‌ها صدق می‌کند که در صورت استفاده از بسکت سینگل، تنها هزینه و قهوه را هدر خواهند داد؛ اما اگر فردی هستید که در خانه قهوه درست می‌کنید یا آسیاب مختص اسپرسوی سینگل دارید، می‌توانید اندازه آسیاب خود را برای سینگل اسپرسو تعویض کنید.
-
اندازه بسکت قهوه
چه نوعی از نوشیدنی قهوه باب میل شما است؟ این اولین سوالی است که پیش خرید بسکت قهوه باید از خود بپرسید. به عنوان مثال اگر اسپرسو خالص می‌نوشید، می‌توانید بسکت تک شات را برای خود انتخاب کنید. اگر به انواع نوشیدنی‌های کاپوچینو یا لاته علاقه‌مند هستید، می‌توانید از یک شات یا دو شات استفاده کنید و آن را با شیر بخارپز و کف شیر آماده کنید. در واقع این نوع نام‌گذاری اساسا به تعداد شات‌های اسپرسو اشاره دارد که شما می‌توانید آن‌ها را تهیه کنید. به زبان ساده‌تر هر چه اندازه بسکت قهوه شما بزرگتر باشد، اسپرسوی بیشتری را می‌توانید دریافت کنید.
از میان انواع بسکت‌ها، فیلتر دوجداره یا تک جداره گزینه خوبی برای انتخاب هستند. بسکت تک جداره، بدون فشار و بسکت دوجداره، تحت فشار است. پس فراموش نکنید که انتخاب شما از میان این بسکت‌ها به سطح کنترلی، فرآیند دم‌کردن قهوه و شات‌های مورد نظرتان بستگی دارد. اما شاید سوال کنید که بسکت تحت فشار و بدون فشار چه کاربردی دارند و یا اینکه بسکت تحت فشار بهتره یا غیر تحت فشار؟ در ادامه با ما همراه باشید تا با این دو نوع بسکت بیشتر آشنا شوید.
انواع بسکت قهوه از نظر ساختار
بطور کل می‌توان گفت که از نظر ساختار و شکل بسکت‌ها، می‌توان آن‌ها را به دو دسته تقسیم‌بندی کرد.
بسکت تحت فشار (Pressurize)
این نوع از بسکت‌ها غالبا در قسمت پایینی خود دو لایه دارند و اصطلاحا به این دسته از بسکت‌ها، بسکت‌های دوجداره گفته می‌شود. بسکت‌های تحت فشار دارای صفحه‌ای مشبک هستند و علاوه بر آن صفحه‌ی دیگری هم وجود دارد که در وسط آن روزنه ریزی قرار دارد. کارایی این قطعه بدین صورت است که عصاره قهوه را از این دو لایه عبور می‌دهد و سپس به گذرگاهی تنگ که همان روزنه باشد، می‌رسد و از درون این روزنه، محلول قهوه را با فشار به سمت بیرون هدایت می‌کند. غالبا می‌توان اینگونه گفت که نوشیدنی، تحت فشار زیادی قرار می‌گیرد و در حد فاصل دو لایه با هوا مخلوط می‌شود و فوم ایجاد می‌کند. این گونه بسکت‌ها را می‌توان در اکثر دستگاه‌های اسپرسوساز خانگی مشاهده کرد، هر چند در اسپرسوسازهای صنعتی کاربردی ندارد.
بسکت عدم تحت فشار (Nan Pressurize)
بسکت‌های عدم تحت فشار دیگر جداره دومی ندارند و تنها از یک لایه تشکیل شده‌اند که اگر آن را به سمت نور بگیرید به راحتی می‌توانید سمت دیگر آن را مشاهده کنید. اصطلاحا به این دسته از بستک‌ها، بستک تک جداره هم گفته می‌شود. در این نوع بسکت اعمال فشار هنگامی صورت می‌گیرد که زمان تهیه قهوه یا تمپ آن فرا رسیده باشد؛ این روش ترجیحی برای علاقه‌مندان به قهوه و باریستاها بسیار مناسب میباشد. در واقع یک فرد باریستا برای کنترل بهتر هر مرحله‌ی انحلال و تهیه اسپرسو می‌تواند از این بسکت استفاده کند. در هنگام استفاده از بسکت تک جداره، لازم که حتما به این موضوع توجه داشته باشید که درجه آسیاب قهوه‌تان به چه صورت بوده تا بتوانید بهترین درجه را برای دستگاه اسپرسوساز خود انتخاب کنید. این بسکت زمانی بهترین عملکرد را از خود به نمایش خواهد گذاشت که از ما پودر قهوه نرم‌تر و تمپ مناسبی استفاده کنیم؛ قطعا این دو تاثیر بسزایی در عمل انحلال خواهند داشت. اگر در هنگام استفاده از این نوع بسکت دقت بیشتری به خرج دهید، در قبال آن آن کار خوب، نتیجه‌ای عالی حاصل می‌شود. معمولا بسکت تک جداره به شما قهوه‌ای با غلظت بیشتر و رایحه‌ای بهتر می‌دهد.
این بسکت‌ها معمولا در برخی از انواع دستگاه‌ها با پرتافیلتر نیمه صنعتی یا صنعتی کاربرد دارد. بطور کل ظرافت آسیاب‌ها در بسکت‌های غیر تحت فشار کمی بیشتر از بسکت‌های تحت فشار در نظر گرفته می‌شود که به این سایز آسیاب، آسیاب صنعتی می‌گویند. از جمله مزایای بسکت تک جداره می‌توان به عدم وجود نگرانی از نظافت این سری بسکت‌ها اشاره کرد؛ حتی اگر بعد از چندین روز مصرف قهوه، بخواهید این بسکت‌ها را شستشو دهید، درست مانند روز اول تمیز می‌شوند. همچین منافذ این بسکت به سادگی قابل شستشو و نظافت هستند. این نوع بسکت در طول زمان افت کیفیتی به همراه نخواهد داشت.
مزایای خرید بسکت تحت فشار
اما چه چیزی ارزش خرید بسکت تحت فشار را بالا میبرد؟ یا اینکه این دستگاه چه مزیتی دارد؟ بزرگترین مزیت این بسکت، تولید قهوه با غلظت بیشتر است. همچنین این نوع بسکت می‌تواند پودر قهوه را با درجه زبرتر هم تحمل کند. این مزیت هنگامی کارایی دارد که پودر قهوه با درجه دقیق در دسترس نباشد، یا اینکه شخص تهیه‌کننده این نوشیدنی نخواهد که چندان خودش را درگیر دانش و پیچیدگی تهیه قهوه کند. بسکت‌های دوجداره یا تحت فشار، امکان استفاده از پودر قهوه مانده و از قبل آسیاب شده را برایتان فراهم خواهند کرد، البته که اسپرسو در این حالت هنوز هم از کرمای خوبی برخوردار است.
اما شاید سوال کنید که چرا قهوه‌ای با درجه آسیاب زبرتر هم برای این دستگاه مناسب است؟ در واقع این گونه می‌توان اتفاقی که میافتد را شرح داد که ابتدا فشاری میان دیواره دوم به وجود می‌آید و همین منجر می‌شود که آب راه خود را از روزنه به بیرون پیدا کند و سپس هم روغن قهوه استخراج می‌شود.
انواع بسکت تحت فشار
بطور کل انواع بسکت‌های دوجداره یا تحت فشار را به سه گروه عمده می‌توان تقسیم‌بندی کرد:
-
بسکت‌های پرس شده
این مدل دو لایه زیرین دارد که توسط جوش‌هایی ظریف در جای خود ثابت شده‌اند، به همین دلیل نیز قابلیت تعمیر یا تعویض ندارند. البته که عملکرد عالی دارند، به این شرط که در حد فاصل دو لایه، جرم ایجاد نشده باشد. این نوع بسکت الزاما پس از هر چند بار استفاده، نیاز به شستشو دارد.
اما عیب بزرگی که دارد طول عمر کوتاه آن است، به صورتی که شما را هر 6 ماه یکبار نیازمند تعویض این بسکت می‌کند. به همین دلیل توصیه می‌کنیم هر ماه یکبار، درون بسکت قهوه محلولی رقیق شده و رسوب زدا بریزید و سپس پرتافیلتر را به دستگاه ببندید و یک شات آب خالی از آن عبور دهید تا لایه‌های بسکت پاکسازی شوند.
-
بسکت‌های قابل باز شدن با پیچ:
لایه‌های زیرین این گروه از بسکت با پیچی بزرگ یا یک سه پیچ کوچک به بدنه متصل شده‌اند و به راحتی قابلیت باز شدن دارند که بتوانید آن‌ها را شستشو دهید. این دسته از بسکت نیازی به نظافت خاصی ندارد چرا که به راحتی بعد از یک دوره مصرفی چندین ماهه می‌توانید آن را قطعه به قطعه باز کنید، نظافت کنید و دوباره سر هم سوار کنید. توصیه می‌کنیم این کار را پس از هر بار رسوب‌زدایی انجام دهید.
-
بسکت‌های قابل باز شدن بدون پیچ:
لایه دوم بسکت‌های قابل باز شدن بدون پیچ، داخل خود آن قرار دارد. به عبارتی هیچ شباهتی به دو دسته اول ندارد و با جوش‌کاری و پیچ به بدنه بسکت متصل نشده‌اند. در واقع این لایه، به کمک یک واشر سیلیکونی به راحتی امکان امکان جابه‌جا شدن برایش فراهم شده‌است.
بسکت تحت فشار بهتره یا غیر تحت فشار؟
می‌توان این گونه نتیجه‌گیری کرد که سبد دوجداره یا تحت فشار کرمای غیر واقعی تولید می‌کند که می‌توان از آن برای پودر قهوه با درجات درشت‌تر هم استفاده کرد و این اغلب برای افراد مبتدی که در آشپزخانه خود می‌خواهند این نوشیدنی را سرو کنند بسیار کاربرد دارد.
بطور کل تمپ پودر قهوه تاثیر چندانی در کیفیت قهوه خروجی از بسکت‌ها ندارد و قهوه‌ای با غلظتی متوسط به ما خواهد داد. اما در استفاده از بسکت یک جداره یا غیرفشرده باید تمامی مراحل تهیه اسپرسو را با نهایت دقت انجام داد و توجه داشت که درجه آسیاب نرم باشد؛ یا به عبارتی برای راحت کار کردن با بسکت تک جداره باید از مهارت‌های یک فرد باریستا برخوردار باشید. در نهایت قهوه‌ای که از این بسکت حاصل خواهد شد، غلظت بالاتری دارد و طبعا رایحه‌ی قوی‌تری هم نیز دارد. اما فراموش نکنید که نحوه‌ی تمپ‌کردن و اندازه‌ی پودر قهوه مصرفی شما، جزو عوامل بسیار تاثیرگذار بر طعم و عطر قهوه خواهند بود.